ΔΗΜΟΣ ΔΙΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ: Προβλήματα Κτηματικού χάρτη τΝ248-75

                     

            Ο προσωρινός Κτηματικός Χάρτης (Κ.Χ.) του Λιτόχωρου συντάχθηκε από το 37^ο συνεργείο κτηματογράφησης στα τέλη της δεκαετίας του 70 αρχές του 80 , σύμφωνα με τον Ν. 248/76 «Περί φύλλου καταγραφής, Μητρώου ιδιοκτησίας και οριοθεσίας των Δασικών εκτάσεων και προστασίας των Δημόσιων Δασικών Εκτάσεων». Ο συγκεκριμένος νόμος όριζε ως δασικές εκτάσεις, τις εκτάσεις και τα εδάφη που αναφερόταν στις παραγράφους 1, 2, 3, 4, 5 και 6 εδάφιο β' και γ' του άρθρου 3 του Ν. 998/79 «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας».

             Η κατανομή των εκτάσεων που οριοθετήθηκαν επί του προσωρινού κτηματικού χάρτη του Λιτοχώρου παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα.

Πίνακας 1: Κατανομή εκτάσεων του Κ.Χ. 248/76 του Λιτοχώρου

Χαρακτηρισμός έκτασης		Πλήθος πολυγώνων	Έκταση (στρ.)	%
Ιστορικά υπόβαθρα	Πρόσφατα υπόβαθρα
Άλλης μορφής έκταση (Α)	Άλλης μορφής έκταση (Α)	778	7.845,43	13,24
Άλλης μορφής έκταση (Α)	Δασική έκταση (Δ)	56	107,86	0,18
Δασική έκταση (Δ)	Άλλης μορφής έκταση (Α)	756	1.813,15	3,06
Δασική έκταση (Δ)	Δασική έκταση (Δ)	396	36.078,79	60,87
Εποικισμός		15	12.143,18	20,49
Ρυμοτομικό σχέδιο		2	1.217,14	2,05
Άλση		2	69,10	0,12
Σύνολο		2005	59.274,65	100,0

              Από τον παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι το 61% των εκτάσεων εντός του Κ.Χ. Λιτοχώρου ήταν και το ΄45 και το ΄80 δασικές εκτάσεις, ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι ο κτηματικός χάρτης αφορά στο ανατολικό πεδινό μέρος της τοπικής κοινότητας του Λιτοχώρου μέχρι και τον ομώνυμο οικισμό. Ορισμένα από τα πολλά προβλήματα που παρουσιάζει ο Κ.Χ. Λιτοχώρου, και εν μέρει εξηγούν και το μεγάλο ποσοστό των δασικών εκτάσεων που εμφανίζει, είναι:

-     εκτάσεις οι οποίες ανήκουν στην περίπτωση της παρ. 6β του άρθρου 3 του Ν. 998/79 και είναι χορτολιβαδικές πεδινές εκτάσεις, έχουν χαρακτηριστεί ως δασικές

-     χαρακτηρίστηκαν ως δασικές εκτάσεις, περιοχές (γεωτεμάχια) ιδιοκτησίας ιδιωτών κατοίκων του Λιτοχώρου ενώ, ακόμη και με γυμνό οφθαλμό παρατηρώντας τις Α/Φ του ’45 ή του σήμερα, αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα

-     στον Κ.Χ. εμφανίζονται τα όρια του οικισμού, τα οποία έχουν απόκλιση από τα πραγματικά

-     έργα δημόσια – κοινωνικού χαρακτήρα που κατασκευάστηκαν από τον πρώην Δήμο Λιτοχώρου όπως

-     1.Δημοτικό Γυμναστήριο

-     2.Εργοτάξιο Δήμου (πρώην σφαγεία) – Πυροσβεστική Υπηρεσία

-     3.ΒΙΟΠΑ Λιτοχώρου

-     4.ΣΑΔΑΠ Λιτοχώρου (Σύνδεσμος Καθαριότητας)

-     5.ΔΕΑΛ Λιτοχώρου

-     6.Εργατικές Κατοικίες

-     7.Κ.Υ.Λιτοχώρου

-     8.Γ’ Επέκταση Σχεδίου Λιτοχώρου (Νοτιο-Ανατολικά του υπάρχοντος οικισμού)

-      φαίνονται να βρίσκονται με βάση τον ΚΧ του Ν. 248/76 ως δασικές εκτάσεις στις αεροφωτογραφίες του έτους 1945 μέχρι και σήμερα (χρώμα πράσινο) ή ωε δασικές εκτάσεις στις αεροφωτογραφίες του έτους 1945 και άλλες μορφής σήμερα (χρώμα κόκκινο)

               Τα ανωτέρω ενδεικτικά προβλήματα του Κ.Χ. του Λιτοχώρου, προστίθενται στο πολύπλοκο και αντικρουόμενο θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των κτηματικών χαρτών του Ν. 248/76, το οποίο παρατίθεται συνοπτικά παρακάτω.

               Με το Ν. 2664/1998, μία εικοσαετία περίπου μετά τη σύνταξη των Κτηματικών Χαρτών, θεσμοθετήθηκαν οι δασικοί χάρτες και καταργήθηκε η διαδικασία σύνταξης κτηματικών χαρτών του Ν. 248/76 αλλά οι προσωρινοί ή οριστικοί χάρτες που εκπονήθηκαν μέχρι εκείνη την στιγμή παρέμειναν σε ισχύ. Η πλειονότητα των χαρτών παρέμειναν προσωρινοί διότι δεν ολοκληρώθηκε η διαδικασία ανάρτησης και η υποβολή αντιρρήσεων από τους πολίτες όπως προβλεπόταν. Με τον ίδιο νόμο ορίστηκε και η διαδικασία διόρθωσης των Κτηματικών Χαρτών από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

                 Το 2001, με την 4309/2001 απόφαση του ΣτΕ, αποφασίστηκε ότι κατά την κατάρτιση των δασικών χαρτών, είτε από την αρχή είτε κατόπιν προσαρμογής των κτηματικών χαρτών του Ν. 248/76, λαμβάνεται υποχρεωτικά αλλά όχι δεσμευτικά και οποιοδήποτε στοιχείο αναγόμενο σε κρίση περί του δασικού χαρακτήρα της περιοχής […] προκειμένου να διορθωθούν οι προσωρινοί ή οριστικοί κτηματικοί χάρτες ώστε να επέχουν θέση Προσωρινών Δασικών Χαρτών.

                Η ανωτέρω απόφαση του ΣτΕ προκάλεσε την έκδοση της εγκυκλίου 105564/728/2002, με την οποία ορίστηκε σαφώς ότι σε περίπτωση εμφανούς λάθους φωτοερμηνείας (αλλά όχι σε περίπτωση διαφορετικής εκτίμησης οριακής κατάστασης) η φωτοερμηνεία μπορεί να διορθωθεί μετά από σύμφωνη γνώμη της Δ/νσης Δασών της Περιφέρειας και διευκρινιζόταν ακριβώς η διαδικασία διόρθωσης (με αναφορά και στον διαχωρισμό των χορτολιβαδικών εκτάσεων από τις δασικές).

               Το 2003, με το άρθρο 10 του Ν. 3208/2003, άλλαξε η παραπάνω κατάσταση, καθώς ορίστηκε ότι ο χαρακτηρισμός των εκτάσεων που εμφανίζονται στον προσωρινό ΚΧ ως μη δασικές καθώς και αυτές που κρίθηκαν με αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις ότι δεν αποτελούν δάσος ή δασική έκταση, παραμένει ισχυρός και δεν επανεξετάζεται. Στις υπόλοιπες εκτάσεις δεν γινόταν καμία αναφορά, υποδηλώνοντας ότι ισχύει κανονικά η ανωτέρω εγκύκλιος. Το 2011, με τον νόμο 3937/2011, καταργήθηκε η παραπάνω διάταξη του Ν. 3208/2003 περί μη επανεξέτασης, επαναφέροντας την νομοθεσία στην προηγούμενη κατάσταση.

                Επίσης, σε αντίθεση με όλα τα παραπάνω, σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές σύνταξης των Δασικών Χαρτών, οι Κτ. Χάρτες του Ν. 248/76 ενσωματώνονται ως έχουν, ενώ η επικαιροποίησή τους περιορίζεται στην ενσωμάτωση των δικαστικών μεταβολών και των διοικητικών πράξεων που έχουν μεσολαβήσει. Φωτοερμηνεία γίνεται μόνο στις εκτάσεις που είναι χαρακτηρισμένες ως εποικισμός, ρυμοτομικό σχέδιο και άλση.

                Από όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι, κατά την κατάρτιση του Δασικού χάρτη, ενός σύγχρονου δηλαδή επιστημονικού εργαλείου το οποίο θα χρησιμοποιηθεί τις επόμενες δεκαετίες για σχεδιασμό πολιτικών και αξιοποίηση της δημόσιας γης, που εξελίσσεται για όλο τον νομό Πιερίας σήμερα, εμφιλοχωρεί ο προσωρινός Κ.Χ. του Ν. 248/76 και με αυτόν τον τρόπο γίνεται χρήση ενός προϊόντος το οποίο α) δεν έχει αναρτηθεί, ελεγχθεί και οριστικοποιηθεί όπως προβλεπόταν, β) οι προδιαγραφές κατάρτισης του οποίου δεν διαχώριζαν τις δασικές από τις χορτολιβαδικές εκτάσεις (οι οποίες με τις ισχύουσες τεχνικές προδιαγραφές παρουσιάζονται ως μη δασικές στον Δασικό Χάρτη) και τέλος γ) η ενσωμάτωση του οποίου έχει ως αποτέλεσμα την αυτόματη ενσωμάτωση τυχόν πρόδηλων σφαλμάτων φωτοερμηνείας ή την αγνόηση των μεταβολών που ενδεχομένως έχουν λάβει χώρα στο μεσοδιάστημα από την κατάρτιση του Κ.Χ. μέχρι και την κατάρτιση του Δασικού Χάρτη.

                Εν κατακλείδι, η ενσωμάτωση των Κ.Χ. του 248/76, οι οποίοι καταρτίσθηκαν περίπου 30 χρόνια πριν με διαφορετικές προδιαγραφές και χωρίς την ολοκλήρωση της διαδικασίας που προβλεπόταν (ανάρτηση, αντίρρηση, εξέταση, διόρθωση, κύρωση), στους υπό κατάρτιση Δασικούς Χάρτες επιβαρύνει τους δεύτερους με σφάλματα και παραλείψεις τα οποία θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί είτε με την μη πλήρη ενσωμάτωση και την εκ νέου φωτοερμηνευτική απόδοση ιστορικού και πρόσφατου αρχείου των περιοχών αυτών είτε με  την διόρθωση των Κ.Χ. του Ν. 248/76 και σε επίπεδο φωτοερμηνείας στις δύο χρονικές στιγμές ώστε να διορθωθούν τυχόν σφάλματα του παρελθόντος και να αποτυπωθεί η υφιστάμενη κατάσταση.

                 Εν προκειμένω, ο Κτ. χάρτης του ν. 248/76 Λιτόχωρου παρουσιάζει μία διαφορετική εικόνα της περιοχής από την πραγματική, η οποία επιβαρύνει την πολιτεία, τον Δήμο και  τους πολίτες και το θέμα αυτό πρέπει να λυθεί τώρα στην διαδικασία σύνταξης και θεώρησης του δασικού χάρτη και όχι στην διαδικασία ανάρτησης του δασικού χάρτη και της κατάθεσης αντιρρήσεων εκ μέρους των πολιτών, του Δήμου και άλλων ενδιαφερομένων,   όπου το θέμα θα λάβει πολύ μεγάλη διάσταση.

                                                     Ο Δήμαρχος

                                                         Παπαθανασίου Γεώργιος